Αγροτικά Νέα: μια ματιά στην Ευρώπη
Η Πολιτική Συνοχής μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο την αρχιτεκτονική, αλλά και το πνεύμα της ΕΕ
Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό μετά το 2020 (ΠΔΠ) έχει επισκιάσει το μέλλον της κύριας επενδυτικής πολιτικής της ΕΕ. Οι ιδρυτές του Παρατηρητηρίου για την Πολιτική Συνοχής, Francesco Molica και ο Νίκος Λαμπρόπουλος, εξετάζουν τι μέλλει γενέσθαι και τι διακυβεύεται σε σχέση με την Πολιτική Συνοχής.
Γιατί υπάρχει κίνδυνος περικοπών στην Πολιτική Συνοχής στο επόμενο ΠΔΠ;
Επίσημη αιτία: Η πολιτική συνοχής αντιπροσωπεύει περίπου το 34% του προϋπολογισμού της ΕΕ και μαζί με την ΚΑΠ περίπου τα 2/3. Έπειτα από την «τρύπα» στον προϋπολογισμό που προκλήθηκε εξαιτίας του Brexit, η πολιτική πίεση να επικεντρωθεί η χρηματοδότηση στις νέες προτεραιότητες (άμυνα, μεταναστευτικές ροές, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις) δεν θα άφηνε άλλη επιλογή εκτός από την μείωση των κονδυλίων των δύο μεγαλύτερων πολιτικών.
Ουσιαστικός λόγος: Δεν αποτελεί μυστικό το γεγονός ότι ορισμένες κυβερνήσεις των καθαρών συνεισφερόντων δεν λάτρεψαν ποτέ την περιφερειακή πολιτική της ΕΕ, καθώς λαμβάνουν ένα πολύ μικρό κομμάτι από την πίτα. Από την άλλη πλευρά, οι μεγαλύτεροι δικαιούχοι της πολιτικής συνοχής, δηλαδή οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, απογοητεύουν τα παλαιότερα κράτη μέλη με την ασταθή ή εχθρική στάση τους απέναντι στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Το βασικό ερώτημα είναι γιατί θα πρέπει να εξακολουθούν να αποκομίζουν όλα τα οφέλη από την ιδιότητα του κράτους-μέλους, εάν επιδεικνύουν τόσο χαμηλή δέσμευση για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα . Επιπλέον, υπάρχει αυξανόμενος σκεπτικισμός σχετικά με την κακοδιαχείριση των ταμείων συνοχής σε πολλές περιφέρειες , κυρίως στη νότια Ευρώπη. Τέλος, η πολιτική συνοχής θεωρείται σε διάφορους κύκλους των Βρυξελλών ως παλιομοδίτικη πολιτική που δεν ανταποκρίνεται στις αναδυόμενες προτεραιότητες.
Ποιες είναι οι επιλογές στο τραπέζι;
Η Επιτροπή παρουσίασε στα κράτη μέλη τρία διαφορετικά σενάρια για τον προϋπολογισμό μετά το 2020, δύο εκ των οποίων συνεπάγονται σημαντικές περικοπές στα κονδύλια για τη συνοχή – από 15% σε περισσότερο από το 30% των σημερινών κονδυλίων. Το τρίτο σενάριο προβλέπει τη διατήρηση του σημερινού ποσού χρηματοδότησης, το οποίο θα σήμαινε ούτως ή άλλως μείωση σε πραγματικούς όρους.
Παρόλο που δύο από τα τρία σενάρια προβλέπουν περιορισμό του πεδίου εφαρμογής της πολιτικής συνοχής στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες ή χώρες, είναι πιθανότερο οι οριζόντιες περικοπές να συμφωνηθούν τελικά από το Συμβούλιο, καθώς η γερμανική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να διατηρηθεί η πολιτική συνοχής για το σύνολο των περιφερειών .
Γιατί οι ανεπτυγμένες περιφέρειες θέλουν να διατηρήσουν την στήριξη των Ταμείων Συνοχής;
Διότι και οι αναπτυγμένες περιφέρειες αντιμετωπίζουν καίριες προκλήσεις που συνήθως εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των στόχων της Πολιτικής Συνοχής.
Φτώχεια και ανεργία: Μεταξύ του 2000 και του 2015, οι οικονομικές προοπτικές σε μεγάλο αριθμό περιφερειών στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες παρουσιάζουν διαρκή επιδείνωση. Όπως επισημάνθηκε στην έβδομη έκθεση για τη Συνοχή, οι περιοχές με κατά κεφαλήν ΑΕΠ πλησίον του μέσου όρου της ΕΕ φαίνονται κολλημένες στην «παγίδα μέσου εισοδήματος» με σημαντικά χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τον μέσο όρο της ΕΕ. Επίσης, αυξάνονται οι διαπεριφερειακές ανισότητες: Πολλές περιφέρειες, περιλαμβανομένων των εύπορων, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σε διαφορετικό βαθμό υψηλά επίπεδα ανεργίας ή φτώχειας, ιδίως στις αγροτικές περιοχές ή τα προάστια των πόλεων.
Δημογραφία: Οι δημογραφικές και μεταναστευτικές προκλήσεις επηρεάζουν τις περιοχές ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξής τους.
Ανταγωνιστικότητα: Οι διαρθρωτικοί μετασχηματισμοί που προκλήθηκαν από τη ψηφιακή επανάσταση, αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα, θα μπορούσαν να επηρεάσουν σχετικά εύρωστους τομείς.
Πολιτική: Δεν είναι μόνο θέμα κεφαλαίων. Ποτέ δεν ήταν. Η πολιτική συνοχής διαδραματίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στον προσανατολισμό των εδαφικών πολιτικών προς τους στόχους της ΕΕ, τη βελτίωση της ποιότητας διοίκησης και τον αντίκτυπο των δημόσιων δαπανών.
Με τα λαϊκιστικά και αντιευρωπαϊκά κινήματα να βρίσκονται σε άνοδο , η αποδυνάμωση μιας πολιτικής που δεν είναι απλό εργαλείο για την υποστήριξη των υποδομών και των επενδύσεων, αλλά αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τη σύγκλιση της ΕΕ, θα στείλει λάθος μήνυμα. Δεν είναι μόνο για οι επενδύσεις που θα τεθούν σε κίνδυνο. Η ΕΕ θα έδινε την εντύπωση ότι η αλληλεγγύη στους κόλπους της είναι μόνο για περιόδους ευμάρειας και όχι όταν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος. Μπορεί να ακουστεί δραματικό, αλλά η περικοπή της Πολιτικής Συνοχής μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο την αρχιτεκτονική, αλλά και το πνεύμα της ΕΕ.
Συνεργασία Γκάμπριελ-ΜΜΕ για την ισότητα των φύλων
Την πρόθεσή της να πραγματοποιήσει συνάντηση με εθνικές ρυθμιστικές αρχές για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων από όλη την ΕΕ εξέφρασε η Επίτροπος για τη Ψηφιακή Οικονομία, Μαρίγια Γκάμπριελ. Στο επίκεντρο της συζήτησης θα τεθεί η εξεύρεση πιθανών τρόπων για την καταπολέμηση των αρνητικών στερεοτύπων για τις γυναίκες στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο.
Η Ευρωπαία Επίτροπος δρομολογεί την κατάρτιση σχετικού σχεδίου τον Ιούνιο, το οποίο θα περιγράφει πώς οι ρυθμιστικές αρχές των ΜΜΕ μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτά τα στερεότυπα, δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.
Στόχος είναι η «αξιολόγηση της κατάστασης και η παρουσίαση βέλτιστων πρακτικών για την προώθηση της ισότητας των φύλων».
Η ανακοίνωση του σχεδίου της Επιτρόπου να συνεργαστεί με τις ρυθμιστικές αρχές των ΜΜΕ αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της Επιτροπής για την αύξηση της παρουσίας των γυναικών σε θέσεις που σχετίζονται με την τεχνολογία.
Κατά της τεχνικής ηλεκτρικών παλμών στην αλιεία η Γαλλία
«Πράσινο φως» στην πρόταση για την απαγόρευση όλων των μορφών αλιείας με χρήση ηλεκτρικών παλμών έδωσε το Κοινοβούλιο της Γαλλίας.
Το κόμμα Republique en Marche (REM) του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν και το συμμαχικό του MoDem τόνισαν ότι «αρκετές επιστημονικές μελέτες αναφέρουν εκτενώς τις ζημιογόνες επιπτώσεις της συγκεκριμένης αλιευτικής τεχνικής στο θαλάσσιο περιβάλλον».
Ταυτόχρονα, ανέφεραν μαρτυρίες ερευνητών και αλιέων σύμφωνα με τις οποίες η χρήση ηλεκτρικών παλμών θα οδηγήσει σε «δυσμενείς και ενδεχομένως μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στα ψάρια και τα οικοσυστήματά τους».
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω μέθοδος έχει επιτραπεί από το 2006 στη Βόρεια Θάλασσα μετά από απόφαση της Κομισιόν, παρά την απαγόρευση που υπάρχει σε άλλες χώρες παγκοσμίως για περιβαλλοντικούς λόγους.