proactive

Συνδεση

«Η περίπτωση της Μάνδρας & η ανάγκη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα»

Της Κωνσταντίνας Παπασπηλίου (Γεωπόνος Τ.Ε., MSc)*

Οι φυσικές καταστροφές ανέκαθεν ασκούσαν μεγάλη επίδραση στις ανθρώπινες κοινωνίες. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι ανθρώπινες κοινωνίες αποκτούσαν όλο και πιο πολύπλοκη σύσταση, η επίδραση των φυσικών καταστροφών σε αυτές άρχισε να διαδραματίζει όλο και πιο σύνθετο ρόλο. Σήμερα υπάρχουν αρκετοί λόγοι που υπαγορεύουν την ενασχόληση της σύγχρονης επιστημονικής κοινότητας με το θέμα των φυσικών καταστροφών. Πολλοί άνθρωποι πρόκειται να αντιμετωπίσουν μία φυσική καταστροφή, αλλά και τα αποτελέσματά της σε επαγγελματικό, διοικητικό και πολιτικό επίπεδο μέσα στις κοινότητες στις οποίες ζουν και δραστηριοποιούνται. Όσο πιο τεχνολογικά πολύπλοκες γίνονται οι κοινωνίες τόσο πιο αμφιλεγόμενος και σοβαρός θεωρείται ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν από μία ενδεχόμενη φυσική καταστροφή.

Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Μάνδρα στην περιοχή της Δυτικής Αττικής και συγκεκριμένα στους πρόποδες του πευκοδάσους Όρους Πατέρας έφεραν στην επιφάνεια το χρόνιο πρόβλημα των φυσικών καταστροφών. Οι δασικές πυρκαγιές αντίθετα με άλλες φυσικές καταστροφές κατατάσσονται ανάμεσα στις πιο προβλέψιμες και αντιμετωπίσιμες από τον άνθρωπο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος τα οποία προέρχονται από την Διεύθυνση Δασών Δυτικής Αττικής από το 1978 έως σήμερα έχουν προκληθεί στο Όρος Πατέρας οι κάτωθι πυρκαγιές:

  • 1978: Δύο πυρκαγιές 900 και 3.000 στρ. αντίστοιχα
  • 1985: 60.000 στρ.
  • 1989: 489 στρ.
  • 2008 :740 στρ.
  • 2016 και 2017 σύνολο 430 στρ. όπου μέρος της έκτασης είχε κηρυχθεί αναδασωτέα.

Ανεξάρτητα από τις αιτίες πρόκλησης των δασικών πυρκαγιών, οι συνέπειες που ακολουθούν θεωρούνται καταστρεπτικές τόσο για τα οικοσυστήματα όσο και για τον άνθρωπο. Η πορεία που οδηγεί στην υποβάθμιση είναι η εξής:

Καταστροφή της βλάστησης =>διάσπαση δασικών σχηματισμών =>διατάραξη της βιοποικιλότητας =>διάβρωση του εδάφους =>απώλεια παραγωγικού εδάφους =>πλημμυρικά φαινόμενα =>πρόκληση ζημιών σε έργα πολιτισμού και απώλεια ανθρώπινων ζωών =>κόστος αποκατάστασης και αναδημιουργίας του δάσους.

Στην προαναφερθείσα αλυσίδα γεγονότων διαφαίνεται η έλλειψη σωστής πληροφόρησης και το έλλειμμα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των πολιτών. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών αποτελούν βασικούς πυλώνες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που οφείλει να διεξαχθεί με κεντρικό σχεδιασμό, καθώς το θέμα θεωρείται πολύ σοβαρό για να τίθεται στην ευχέρεια περιφερειακών υπηρεσιών ή σε μεμονωμένα άτομα. Το πρόγραμμα της ενημέρωσης πρέπει να είναι πολυεστιακό, στοχεύοντας στην εκπαίδευση όλων των πολιτών κάθε ηλικίας, ξεκινώντας από τις μικρότερες, ώστε να είναι και πιο αποτελεσματικό.

*Κωνσταντίνα Παπασπηλίου , Γεωπόνος Τ.Ε., MSc

 Μέλος του Κεντρικού Διοικητικού Συμβουλίου (Κ.Δ.Σ.) της Π.Ε.Π.Τε.Γ.