Απειλούνται εσπεριδοειδή από διάφορες ασθένειες στην Κρήτη
Η μύγα της Μεσογείου, ο διαλευρώδης, ο ψευδόκκοκος, ο εριώδης αλευρώδης, η καπνιά και κορυφοξήρα, απειλούν μεταξύ άλλων, τα εσπεριδοειδή στην Κρήτη. Το γεγονός αυτό επισημαίνεται από το Γραφείο Γεωργικών Προειδοποιήσεων, μέσα από τεχνικό δελτίο που εξεδόθη χθες.
Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, συμβουλεύει τους παραγωγούς για τα μέτρα προστασίας και αντιμετώπισης των ασθενειών που απειλούν τα εσπεριδοειδή.
Μύγα της Μεσογείου (Ceratitis capitata)
Στις πρώιμες ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινιάς οι προσβολές των καρπών αρχίζουν με την αλλαγή του χρώματος των καρπών. Οι προσβεβλημένοι καρποί ωριμάζουν και κιτρινίζουν πρόωρα και πρέπει να συλλέγονται είτε από το δέντρο είτε έχουν πέσει στο έδαφος και να καταστρέφονται. Ευαίσθητες στις προσβολές είναι οι ποικιλίες με λεπτό φλοιό.
– Συστήνεται έναρξη δολωματικών ψεκασμών. Το δόλωμα, μείγμα υδρολυμένης πρωτεΐνης και ενός εγκεκριμένου εντομοκτόνου εφαρμόζεται σε μέρος του φυλλώματος υπό μορφή χονδρών σταγονιδίων, σειρά παρά σειρά κυρίως σε κλαδιά χωρίς καρπούς. Περιμετρικά του οπωρώνα ψεκάζονται όλα τα δέντρα σε μία ή δύο σειρές, θάμνοι και φράκτες. Οι επεμβάσεις επαναλαμβάνονται ανά 7-10 ημέρες ανάλογα με τον πληθυσμό ή μετά από βροχή. Η δραστηριότητα και η γονιμότητα του εντόμου περιορίζονται με την πτώση της θερμοκρασίας.
– Η μαζική παγίδευση, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με τους δολωματικούς ψεκασμούς και εφαρμόζεται ομαδικά σε μια περιοχή αυξάνει την προστασία των καρπών χωρίς να επιβαρύνει με υπολείμματα φυτοπροστατευτικών και είναι εκλεκτική προς τα ωφέλιμα έντομα.
– Οι ψεκασμοί κάλυψης ξεκινούν στην ωρίμανση των καρπών και επαναλαμβάνονται ανάλογα με τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος. Λόγω προστασίας των ωφέλιμων εντόμων συστήνεται να αποφεύγονται, εκτός αν διαπιστώνονται υψηλοί πληθυσμοί της μύγας. Να τηρείται αυστηρά ο χρόνος αναμονής πριν τη συγκομιδή για τα υπολείμματα φυτοπροστατευτικών.
Αλευρώδεις (διαλευρώδης, εριώδης αλευρώδης)
Παρατηρούνται αυξημένοι πληθυσμοί ιδιαίτερα σε δέντρα με πυκνή βλάστηση. Το φύλλωμα και οι καρποί των σοβαρά προσβεβλημένων δέντρων καλύπτονται με μαύρο στρώμα που αποτελείται από μύκητες της καπνιάς που αναπτύσσονται πάνω στα κολλώδη μελιτώματα των αλευρωδών αυτή την εποχή. Ο εριώδης αλευρώδης παρουσιάζει πυκνές ωοτοκίες και αποικίες νεαρών νυμφών στην τρυφερή βλάστηση. Στον διαλευρώδη παρατηρείται σχετική μείωση πληθυσμών.
• Η αντιμετώπιση των αλευρωδών βασίζεται κυρίως στα καλλιεργητικά μέτρα που αναφέρονται και στον φυλλοκνίστη.
• Να αποφευχθούν οι γενικευμένοι ψεκασμοί, μόνο στα έντονα προσβεβλημένα δένδρα από εριώδη αλευρώδη συστήνεται μετά από καθάρισμα του εσωτερικού του δέντρου να γίνει ψεκασμός με εγκεκριμένο εντομοκτόνο. Λόγω της ικανοποιητικής εξέλιξης του παρασιτισμού του από το εξειδικευμένο παρασιτοειδές Cales noacki προτείνεται η χρήση σκευασμάτων με ήπια δράση στα ωφέλιμα έντομα ή θερινοί πολτοί ακόμα και όταν αποφασίζετε να επέμβετε για άλλο εχθρό.
• Ο διαλευρώδης δεν χρειάζεται προς το παρόν χημική αντιμετώπιση σύμφωνα με δειγματοληψίες στις περιοχές που αναπτύσσει επιζήμιους πληθυσμούς (Π.Ε. Χανίων, Ρεθύμνου).
Καπνιά
Πρόκειται για λεπτό στρώμα μυκήτων, μαύρου χρώματος που σε συνθήκες αυξημένης υγρασίας αναπτύσσονται πάνω στα μελιτώματα εντόμων (αλευρώδεις, ψευδόκοκκος, ψώρες) και καλύπτει τα φύλλα, τα κλαδιά και τους καρπούς.
Η αντιμετώπιση επιτυγχάνεται με την καταπολέμηση των εντόμων που παράγουν τα μελιτώματα. Φθινοπωρινοί ψεκασμοί με χαλκούχα μυκητοκτόνα περιορίζουν την ανάπτυξη των μυκήτων της καπνιάς και τις σήψεις των καρπών που προκαλούνται από τη φυτόφθορα.
Ψώρα (Κόκκινη, μαύρη ή μυτιλόμορφη)
Σε δέντρα που παρουσιάζεται σοβαρή προσβολή συστήνεται ψεκασμός στο διάστημα: 16 – 18 Οκτωβρίου.
Να προτιμηθούν σκευάσματα με περιορισμένη δράση στα ωφέλιμα ή συνδυασμοί τους με θερινό πολτό. Όταν χρησιμοποιείτε θερινούς πολτούς πρέπει τα δέντρα να είναι ποτισμένα και να βρίσκονται σε καλή θρεπτική κατάσταση για να αποφεύγονται προβλήματα φυτοτοξικότητας.
Κορυφοξήρα
Είναι η σοβαρότερη ασθένεια των εσπεριδοειδών γιατί προκαλεί σύντομη ξήρανση των προσβεβλημένων δέντρων. Προσβάλει κυρίως λεμονιές, κιτριές, λιγότερο νεραντζιές και πορτοκαλιές. Εκδηλώνεται με χλώρωση, μάρανση και ξήρανση των φύλλων σε μερικούς νεαρούς βλαστούς και στη συνέχεια φυλλόπτωση με τους μίσχους να παραμένουν πάνω στο κλαδί. Ακολουθεί ξήρανση της κορυφής που προχωρά προς τα κάτω σε κλάδους και βραχίονες.
Νέες μολύνσεις εννοούνται με την ύπαρξη πληγών και υγρασίας στο διάστημα Οκτωβρίου – Απριλίου.
Τα μέτρα αντιμετώπισης είναι κυρίως προληπτικά:
• Αφαίρεση, απομάκρυνση και καταστροφή όλων των ξερών βλαστών και κλάδων μαζί με υγιές τμήμα 15-20 εκατ., πριν τη βροχερή περίοδο. Τα εργαλεία του κλαδέματος πρέπει να απολυμαίνονται.
• Κυρίως στις λεμονιές αποφεύγετε κλαδέματα και οργώματα από το φθινόπωρο έως αργά την άνοιξη λόγω τραυματισμών κλάδων, κορμού και ριζών. Τυχόν πληγές να προστατεύονται με εγκεκριμένα σκευάσματα.
• Ιδιαίτερη προσοχή συστήνεται στην επιλογή των νέων δενδρυλλίων. Η χρήση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού και ανεκτικών ή ανθεκτικών ποικιλιών λεμονιάς (Αδαμοπούλου, Καρυστινή, Ερμιόνη, Monachello, Santa Teresa, Interdonato) περιορίζουν την ασθένεια.
• Συστήνονται προληπτικοί ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα κατά τη διάρκεια της βροχερής περιόδου. Ο πρώτος ψεκασμός γίνεται το φθινόπωρο πριν την έναρξη των βροχών. Έκτακτοι ψεκασμοί γίνονται αμέσως μετά από χαλάζι ή παγετό.
Ψευδόκοκκος
Περιοχές με υψηλή υγρασία εμφανίζουν έντονες προσβολές. Στα μελιτώματα του ψευδόκκοκου αναπτύσσονται μύκητες της καπνιάς.
Συστήνεται άμεση επέμβαση σε οπωρώνες που διαπιστώνονται προσβολές καρπών σε ποσοστό άνω του 15%. Εάν συνυπάρχουν προσβολές κοκκοειδών να γίνει συνδυασμένη αντιμετώπιση με την επιλογή κατάλληλου σκευάσματος.
Φυλλοκνιστής
Οι προσβολές στην τρυφερή βλάστηση είναι εντονότερες το φθινόπωρο.
Καλλιεργητικά μέτρα: αφαίρεση λαίμαργων βλαστών, περιορισμένες φθινοπωρινές αρδεύσεις και όψιμες λιπάνσεις.
Να συνεχιστεί η προστασία της τρυφερής βλάστησης στα νεαρά δέντρα και στα φυτώρια όσο διατηρούνται ευνοϊκές οι καιρικές συνθήκες.