Σε προσωρινή ισχύ τίθεται από σήμερα η Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (CETA) μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά.
Στο πλαίσιο αυτό, η Greenpeace υπογράμμισε ότι ο Καναδάς διαθέτει ασθενέστερες προδιαγραφές για την ασφάλεια των τροφίμων συγκριτικά με την ΕΕ. «Έχουν μια γεωργική οικονομία που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις χημικές εισροές και τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα.
«Η εμπορική συμφωνία προσφέρει στις επιχειρήσεις της Βορείου Αμερικής τα εργαλεία για την αποδυνάμωση των ευρωπαϊκών προτύπων όσον αφορά τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, την κλωνοποίηση ζώων και τη σήμανση της ονομασίας προέλευσης των προϊόντων. Όσα δεν έχουν επιτύχει μέχρι στιγμής, μέσω του ΠΟΕ, μπορούν τώρα να ξεκινήσουν να τα υπονομεύουν μέσω της CETA», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Greenpeace, Kees Kodde.
Πριν από δύο εβδομάδες, η Γαλλία ανέφερε ότι η εμπορική συμφωνία στερείται φιλοδοξίας και στην πραγματικότητα «δεν δίνει επαρκή προτεραιότητα στις ανησυχίες για την υγεία και το περιβάλλον».
«Η προσωρινή εφαρμογή της CETA όχι μόνο υπογραμμίζει τον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα της, αλλά η ίδια η συμφωνία παραμένει μη δημοφιλής σε πολλές χώρες», δήλωσε ο trade campaigner της Friends of the Earth Europe, Fabian Flues, απευθύνοντας έκκληση προς τους βουλευτές σε όλη την Ευρώπη να εξετάσουν εξονυχιστικά τη συμφωνία.
Η ΕΕ και ο Καναδάς υπέγραψαν τη συμφωνία τον περασμένο Οκτώβριο, μετά την έγκριση των χωρών της ΕΕ, ενώ σήμερα Πέμπτη, το 90% της συμφωνίας τίθεται σε ισχύ. Προβλέπεται κατάργηση των περισσότερων δασμών, μείωση των τιμών και βελτίωση των επιλογών για τους καταναλωτές.
Ωστόσο, επειδή η CETA ανακηρύχθηκε ως μικτή συμφωνία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2016, θα πρέπει να επικυρωθεί τόσο από τα εθνικά, όσο και τα περιφερειακά κοινοβούλια.
Την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ τόνισε ότι η συμφωνία ΕΕ-Καναδά έχει αποτελέσει αντικείμενο εμπεριστατωμένου κοινοβουλευτικού ελέγχου που αντικατοπτρίζει το αυξημένο ενδιαφέρον των πολιτών για την εμπορική πολιτική.
«Οι έντονες ανταλλαγές απόψεων σχετικά με τη CETA σε όλη αυτή τη διαδικασία αποτελούν μαρτυρία για τον δημοκρατικό χαρακτήρα της λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη και περιμένω από τα κράτη μέλη να διεξάγουν μια συνολική και εμπεριστατωμένη συζήτηση στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων διαδικασιών επικύρωσης της συμφωνίας σε εθνικό επίπεδο», πρόσθεσε ο κ. Γιούνκερ.
Η συμφωνία προστατεύει ρητά το «δικαίωμα ρύθμισης» των κρατών μελών και την ικανότητα καθορισμού υψηλότερων προτύπων και επιπέδων προστασίας για την ασφάλεια των προϊόντων και των τροφίμων, την εργασία ή το περιβάλλον.
«Η CETA αποτελεί μια σύγχρονη και προοδευτική συμφωνία, υπογραμμίζοντας τη δέσμευσή μας για ένα ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο που βασίζεται σε αξίες. Μας βοηθά να διαμορφώσουμε την παγκοσμιοποίηση και τους κανόνες που διέπουν το παγκόσμιο εμπόριο», δήλωσε η Επίτροπος Εμπορίου, Cecilia Malmström.
Πάντως, από τη CETA απουσιάζει, επί του παρόντος, η αμφιλεγόμενη ρήτρα προστασίας των επενδύσεων, η οποία δίνει στις εταιρείες τη δυνατότητα προσφυγής σε ένα δικαστικό σύστημα επενδύσεων, εάν θεωρούν ότι τα δικαιώματά τους έχουν παραβιαστεί λόγω αλλαγής της κυβερνητικής πολιτικής.
Το δικαστικό σύστημα αποτέλεσε πηγή πολλών συγκρούσεων μεταξύ των πολέμιων της συμφωνίας.
Στις 6 Σεπτεμβρίου, το Βέλγιο παρέπεμψε το ζήτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ζητώντας την αξιολόγηση της εγκυρότητας της διαδικασίας διαιτησίας της CETA βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου.
Αυτή η καθυστερημένη υποβολή, ωστόσο, δεν αφορά το σύνολο της συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών, αλλά μόνο την επενδυτική πτυχή.